De essentie van het bestaan

‘… maar dien elkaar in liefde, want de hele wet is vervuld in één uitspraak: ‘Heb uw naaste lief als uzelf.’ Galaten 5: vers 14

Het was zaterdagmiddag. Net van huis kwam een oudere mevrouw me tegemoet lopen. Van gezicht kende ik haar. Ze leek altijd wat in zichzelf gekeerd, daar dacht ik aan, nog voor het me opviel hoe moeilijk ze liep. Even later sprak ze me nerveus aan. ‘Wilt u me helpen, mijn heup, ik heb een arm nodig, ik weet niet hoe ik thuis moet komen.’ ‘Ja, natuurlijk.’ Steunend op mijn arm vertelde ze de toedracht en liepen we langzaam verder. Een val in huis een week of zes geleden had een gebroken ellenboog en een gekneusde heup opgeleverd. ‘M’n ellenboog is gelukkig genezen, daar ben ik zo blij mee. Gesmeekt heb ik de chirurg. Ik ben beeldhouwer, zei ik, u móet me helpen.’ Inmiddels had ik haar tas met boodschappen overgenomen. ‘Mijn dochters komen vanavond op bezoek. Je hoeft niets te halen mam, zeiden ze, wij nemen wel wat mee. Maar ik wilde toch ook zelf wat in huis hebben en dan heb ik gelijk wat beweging dacht ik.’

Ik vroeg me af hoe verantwoord het was door te lopen. De 75-jarige vrouw kon de pijn nauwelijks onderdrukken, maar ze verzekerde me dat het lukte, ‘het is een kneuzing, dat is altijd pijnlijk.’ Toen we bij haar voordeur aankwamen, slaakten we allebei een zucht van verlichting. ‘Zal ik nog even meelopen?’ vroeg ik aarzelend. ‘Ja, ja, is goed.’ Binnen zag ik een tafel vol met kerstspullen, ‘ik was net alles aan het opruimen.’ ‘Uw boodschappen, zal ik ze in de keuken zetten?’ ‘Ja, is prima. Ik ben beeldhouwer ziet u, daarom zat ik zo over m’n ellenboog in.’ Niet goed wetend wat te doen, gaf ik haar haar tas terug. Ze rechtte haar rug, het hulpeloze gleed van haar af. Ze keek me rustig aan, bedankte vriendelijk en liet me uit.

De volgende dag tipte een vriendin een online lezing van de Vlaamse psychiater Dirk de Wachter, uitgezonden tijdens de eindejaarsperiode. ‘Waarom zoeken zoveel mensen professionele hulp, terwijl tegelijkertijd de meeste mensen (in België en Nederland) hun leven een ruime voldoende geven?’ De setting op het strand was prachtig: op de achtergrond een verlaten vuurtoren, baken van hoop in stormachtig weer. Dirk de Wachter sprak over ‘lastigheden’ die het leven het leven maken. Hij sprak over het belang van stilte om aandachtig en respectvol te kunnen luisteren, over hoe we elkaar nabij kunnen zijn. ‘De essentie van het bestaan,’ zo zei hij, ‘de meest wezenlijke dingen in het bestaan, zijn de meest doodgewone.’

Soms komt het gewoon op je pad.

Tineke Vroegindeweij